Me, myself(ie) and I

‘Selfie’ was het woord van het jaar 2013. U weet wel, zo’n foto, liefst gemaakt met een
mobieltje, dóór jezelf, ván jezelf. Waarbij je dan onhandig dat ding half voor je en
boven je houdt, afdrukt en vervolgens ziet dat de helft van je gezicht er maar op staat,
of zelfs alleen een prachtige blauwe hemel, maar geen ‘jij self’. Tig keer proberen
totdat het resultaat acceptabel is en dan versturen via social media. Trouwens,
‘socialbesitas’ stond in het lijstje op plaats twee, vast geen toeval… Sommigen maken
zo’n selfie door zichzelf in de spiegel te fotograferen en creëren zo letterlijk een
‘spiegel-beeld’. Op Facebook regent het dit soort foto’s, ook vaak van groepjes
uitgaande jongeren. Dat is dan officieel géén selfie, maar het woord ‘ussie’ bestaat
nog niet. Bij deze dan maar?
Het Engelse woord ‘selfish’ betekent ‘egoïstisch’. Binnenkort kan een kleuter de
betekenis van dát woord waarschijnlijk prima aan u uitleggen. Engels in de onderbouw
van de basisschool is ‘hot’. De voor- en tegenstanders komen op dit moment in de
media uitgebreid aan het woord. Grappig kan het in elk geval worden wanneer die
twee talen door elkaar gaan lopen. ‘Practice your words with mother at home’ als
huiswerkopdracht kan dan maar zo resulteren in met modder geschreven woordjes,
thuis op de muren. En daar is mother dan weer niet blij mee.
Het woord ‘zelfplagiaat’ maakt nu al een goede kans om in de top tien van woorden
van het jaar 2014 te belanden. In het onderwijs leren wij onze leerlingen niet
klakkeloos teksten van het internet te kopiëren. Docenten maken zelfs gebruik van
programma’s voor plagiaatcontrole om dit te checken. Maar: zélfplagiaat?
Wetenschappers blijken regelmatig eerder geschreven teksten van henzelf te
hergebruiken in ‘nieuwe’ publicaties. Een soort tekstuele zelfbevrediging als het ware.
Of gebrek aan nieuwe inspiratie. Niemand die dat al die jaren gemerkt had, trouwens.
Docenten doen dat misschien wel constant. ( ‘Ik zal het nóg een keer uitleggen…!’)
Ik neem nu het risico op zelfplagiaat door het nóg eens te hebben over ‘school in
beeld’. Want daarover schreef ik een aantal columns terug. Er waren plannen voor een
programma over een school voor voortgezet onderwijs. Dat programma ‘De School’ is
inmiddels gestart. Ik stel mijn mening erover nog even uit. De vraag die mij bezig
houdt is: Hoe bewust ben je je van het feit dat er camera’s op je staan gericht? Wordt
het toch niet een soort acteren in zo’n geval? Mijn eerste indruk is dat leerlingen daar
minder ‘last’ van hebben dan docenten. Ze zijn het gewend in de spots te staan.
Dat bleek ook weer tijdens ons gala de afgelopen week. Prachtig gekleed en door
indrukwekkende voertuigen afgeleverd liepen onze bovenbouwers over de rode loper
of ze nooit anders doen. De aanwezige collega’s deden trouwens niet voor ze onder!
Maar zij waren misschien wel veel zenuwachtiger…
Of tijdens de opnames voor een promotiefilmpje voor onze vestiging. Waarbij zowel
leerlingen als docenten zich zonder bezwaren lieten filmen en informatie gaven. Mooi
om te zien! We zullen weer in beeld zijn in het komende jaar. Op de Open Dag op 22
januari, tijdens de After Cito Party op 14 februari, via de social media, overal en
nergens.
Ik zou wensen: meer ‘ussies’ en minder ‘selfies’ in 2014. En: ‘wees jezelf, be yourself(ie),
er zijn al zoveel anderen!’ (met dank aan Loesje)
Bert Jansen
Docent VC Twello